اجرای چاه ارت با استفاده از بنتو نیت اکتیو (قسمت دوم)
(ادامه قسمت اول)
روشهای اجرا با انواع الکترودها
پیش از این گفته شد که مقاومت ویژهی خاکهای اطراف و نزدیک الکترود نقش مهمی در تعیین مقاومت چاه بازی میکند از طرف دیگر دیدیم که خاکهای دستی و نامتراکم میتواند موجب افزایش شدید مقاومت چاه شود. پس به این نتیجه میرسیم که باید زیر، بالا و دور تا دور الکترود را با مادهای مانند بنتو نیت که هر دو خاصیت مقاومت ذاتی کم و فشردگی را داراست، پُر کنیم؛ به نحوی که این ماده تمام فضای موجود میان الکترود با دیواره و کف چاه را پُر کند و در مورد الکترود صفحهای، روی الکترود را نیز بپوشاند. متأسفانه دیده میشود که برخی مجریان به این نکات مهم بیتوجهی نموده و وجود یک لایهی بنتو نیت در اطراف الکترود را کافی میدانند و پس از آن که این لایه را با روشهای مختلفی دور الکترود ایجاد نمودند، فاصلهی باقی مانده تا دیوارهی چاه را با خاک معمولی یا خاک کشاورزی یا از این قبیل، پُر میکنند و به این ترتیب با ایجاد یک لایهی واسطهی نه چندان مرغوب بین لایهی بنتو نیت و دیوارهی چاه بخش قابل توجهی از نتیجه را از دست میدهند. شایسته است هنگام اجرای چاه، سطح الکترود ارت را از نظر عاری بودن از آلودگیهایی از قبیل لکههای رنگ یا چربی و یا لایههای اکسیدشده، سولفاته شده و غیره بررسی نماییم. این مواد سطح الکترود را عایق کرده و از تماس مؤثر آن با خاک جلوگیری مینمایند و میتوانند تأثیر نامطلوبی بر میزان مقاومت چاه ارت بگذارند. لازم به ذکر است که به ازای هر لیتر از فضایی که باید پُر شود، به حدود یک کیلوگرم بنتو نیت نیازمندیم و مقدار آب لازم نیز تقریباً ۳ لیتر در ازای هر کیلوگرم بنتو نیت است.
در این جا به شرح جزئیات اجرای صحیح چاه با استفاده از انواع الکترودها پرداخته میشود :
الف) کوبیدن الکترود میلهای نوع اول در سطح خاک
معمولاً خاک سطح زمین در فصول گرم سال، خشک و در زمستان یخ زده است. از این رو، تأثیر مثبتی در کاهش مقاومت چاه ندارد. همچنین، به منظور حفظ خود الکترود و نقطهی اتصال سیم به آن باید انتهای میله در عمق مناسبی پایینتر از سطح خاک قرار گیرد. بنابراین، پیش از کوبیدن الکترود میباید گودالی که عمق آن بستگی به شرایط اقلیمی محل دارد (معمولاً حدود یک متر) ایجاد کرد و سپس الکترود را در کف گودال مزبور کوبید. با این کار، عمق نفوذ الکترود هم بیشتر میشود. در صورت نیاز، در همین گودال میتوان چاهک بازرسی را نیز احداث نمود. همچنین، در زمینهای سخت میتوان پس از کندن گودال، آن را پُر از آب کرد و روز بعد اقدام به کوبیدن الکترود کرد. این کار موجب نفوذ رطوبت به درون خاک و نرمتر شدن آن و در نتیجه کوبیدن راحتتر الکترود میشود.
ب) کوبیدن الکترود میلهای نوع اول در کف چاه
در این روش، چاهی با عمق مناسب حفر نموده و الکترود را در کف آن میکوبیم. به طوری که بخشی از طول الکترود بالاتر از کف چاه بماند. اکنون سیم را با استفاده از جوش کدولد به الکترود متصل نموده و سپس مطابق شکل مقداری آب در چاه ریخته و بنتو نیت را به تدریج اضافه میکنیم. دانههای بنتو نیت باید درون آب غرق شوند. ریختن آب و افزودن بنتو نیت آن قدر ادامه مییابد که الکترود کاملاً با دوغاب بنتو نیت پوشیده شود. مابقی چاه با خاک سرندشده پُر میشود. در این روش با عمیقتر کردن چاه میتوان الکترود را تا عمق دلخواه در زمین فرو کرد.
ج) اجرای الکترود میلهای نوع دوم در چاه
همان گونه که گفته شد، این نوع الکترود را نمیتوان کوبید، بلکه آن را در یک چاه کنده شده با دستگاه حفاری قرار میدهند و اطراف آن را با الکترولیتی مناسب مانند بنتو نیت پُر میکنند. این چاهها دارای قطر بسیار کمی مثلاً حدود ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر هستند و برای پر کردن آنها باید از بنتونیت ریزدانه استفاده شود. زیرا دانههای درشت به ویژه به علت قطر کم چاه، مشکلاتی ایجاد میکنند. الکترود را در چاه طوری آویزان میکنیم که نوک آن چند سانتیمتر بالاتر از کف قرار گیرد. اکنون مقداری آب در چاه ریخته و بنتو نیت ریزدانه را به تدریج میافزاییم. ریختن آب و بنتونیت به طور هم زمان یا به تناوب، آن قدر ادامه مییابد تا ارتفاع آن به حد کافی برسد.
در حقیقت باید از کف تا جایی که خاک آن نمناک است و یا بهتر از آن، تا نزدیکی سطح زمین با بنتونیت پُر شود.
در صورتی که بنتونیت موجود، پودری و نرم باشد، نباید آن را روی سطح آب داخل چاه ریخت و لازم است یک بشکه یا سطل مناسب تهیه کرد و آب و پودر موجود را در آن مخلوط نمود تا به صورت دوغابی یکنواخت در آید. سپس الکترود را مانند قبل آویزان نموده و چاه را تا ارتفاع لازم با دوغاب آماده شده پُر میکنیم.
توجه شود که مقدار آب موجود در دوغاب باید طوری تنظیم شود که دوغاب ساخته شده به اندازهی کافی نرم و روان باشد و زوایا و گوشههای چاه را به خوبی پُر کند؛ ولی شُل بودن زیاده از حدِ آن نیز باعث میشود که حجم دوغاب افزایش یابد، و چون رطوبت بیش از حد چنین دوغابی ماندگار نیست، پس از زمانی کوتاه و با از دست رفتن رطوبت اضافه، شاهد کاهش یافتن حجم الکترولیت و در نتیجه ترک خوردن تودهی بنتونیت و سرانجام افزایش مقاومت چاه خواهیم بود. این موضوع کلیست و باید در تمامی روشهای مختلف اجرای چاه ارت مورد توجه قرار گیرد.
د) اجرای الکترود صفحهای به طور عمودی
برای این کار، نخست ۱۵۰ لیتر آب در کف چاه ریخته و بعد حدود ۵۰ کیلوگرم بنتونیت، به تدریج روی سطح آب میریزیم. این کار طوری انجام میگیرد که در پایان، آب تنها و یا بنتونیت خشک و بی آب روی سطح باقی نماند. سپس حدود ۱۰ دقیقه صبر میکنیم تا بنتونیت خود را بگیرد. در این فرصت میتوانیم صفحهی مسی را به سیم ارت متصل کنیم. اکنون صفحهی مسی را به کمک سیم متصل به آن به درون چاه میفرستیم تا در وسط چاه به طور عمودی روی لایهی بنتونیت بایستد. مهم است که لایهی بنتونیت در فرصت داده شده آن قدر سفت شده باشد که صفحهی مسی در آن فرو نرود. به هر حال، اگر به علت شُل بودن مخلوط ریخته شده و علی رغم صبر کافی، هنوز هم صفحه در لایه اجرا شده فرو میرود، میباید مقدار کمی صبر کرد تا بنتونیت خشک جدید با جذب مقداری از رطوبت، سطح کار را سفت کند. پس از قرار گرفتن صفحه، آب و بنتونیت به طور همزمان یا به تناوب درون چاه ریخته میشوند، به طوری که دانههای بنتونیت درون آب غرق شوند. این کار آن قدر ادامه مییابد تا سطح بنتونیت حداقل به ۵ سانتیمتری بالای صفحه برسد. در این مرحله باید حداقل یک ساعت و بهتر از آن چند ساعت صبر کنیم تا دوغاب بنتونیت کاملاً خود را بگیرد. سپس میتوانیم بقیهی چاه را با خاک سرندشده و نرم پُر کنیم. مهم است که پیش از آغاز ریختن خاک، سطح لایهی بنتونیت آن قدر سفت شده باشد که خاک ریخته شده از بالای چاه درون بنتونیت فرو نرود. برای این کار توصیه میشود پس از آن که آب موجود در چاه کاملاً جذب شد، مقداری بنتونیت خشک در حد یک لایهی نازک (حدود ۲ تا ۳ سانتیمتر) روی لایهی قبلی بریزیم تا پس از گذشت زمان کافی، سطح کار کاملاً قوام یابد. همچنین توصیه میشود همراه خاک پُرکننده، مقداری آب نیز به منظور نشست دادن و متراکم کردن آن اضافه شود.
در صورتی که بنتونیت موجود پودری و نرم باشد، به همان شکلی که قبلاً توضیح داده شد، در بیرون چاه آن را به صورت دوغاب یکنواختی در آورده و تا ارتفاع لازم در چاه میریزیم.
معمولاً برای چاهی به قطر حدود ۸۰ سانتیمتر و صفحهای به ارتفاع ۵۰ سانتیمتر، حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلوگرم بنتونیت و ۳ برابر آن آب لازم است.
ه) اجرای الکترود صفحهای به طور افقی
برای این کار، نخست ۴۵۰ لیتر آب در کف چاه ریخته و سپس حدود ۱۵۰ کیلوگرم بنتونیت، به تدریج روی سطح آب میریزیم. این کار طوری انجام میگیرد که در پایان، آب تنها و یا بنتونیت خشک و بی آب روی سطح باقی نماند. سعی شود سطح تودهی بنتونیت مسطح باشد. در غیر این صورت، باید کسی داخل چاه شده و آن را تسطیح کند. سپس حدود ۱۰ دقیقه صبر میکنیم تا بنتونیت خود را بگیرد. در این فرصت میتوانیم صفحهی مسی را به سیم ارت متصل کنیم. مهم است که لایهی بنتونیت در فرصت داده شده آن قدر سفت شده باشد که صفحهی مسی در آن فرو نرود. اکنون حدود ۱۰ لیتر آب و مقدار کمی بنتونیت (حدود ۲ کیلوگرم) را در ظرفی مخلوط کرده و به صورت دوغابی یکنواخت و روان در میآوریم و درون چاه میریزیم و بعد صفحهی مسی را به کمک سیم ارت به درون چاه فرستاده و به طور افقی روی سطح دوغاب بنتونیت مینشانیم. ریختن دوغاب شُل و روان به این دلیل است که الکترولیت به طور کامل با تمام سطح زیرین صفحه تماس پیدا کند و فضای خالی باقی نماند. اشکالی ندارد که صفحه در این دوغاب سطحی فرو رود. مجدداً ۴۵۰ لیتر آب درون چاه ریخته و به تدریج حدود ۱۵۰ کیلوگرم بنتونیت اضافه میشود (به طور کلی ریختن آب و بنتونیت به طور همزمان، یا به تناوب تفاوت ندارد). در این مرحله میباید حداقل یک ساعت و بهتر از آن چند ساعت صبر کنیم تا بنتونیت کاملاً خود را بگیرد. در صورتی که بنتونیت موجود پودری و نرم باشد، به همان شکلی که قبلاً توضیح داده شد، بیرون چاه آن را به صورت دوغابی یکنواخت در آورده و تا ارتفاع لازم در چاه میریزیم.
در پایان کار بقیهی چاه را به همان نحو و با در نظر گرفتن همان ملاحظاتی که در مورد الکترود عمودی توضیح داده شد، پُر میکنیم. بنتونیت لازم به قطر چاه بستگی دارد و مانند اجرای صفحهی عمودی برای چاهی به قطر ۸۰ سانتیمتر و صفحهای به ارتفاع ۵۰ سانتیمتر، حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلوگرم بنتونیت و ۳ برابر آن آب لازم است.
درصورت تمایل به کسب اطلاعات بیشترمی توانید با دفترمرکزی این شرکت تماس حاصل نمایید .
آفلاتوکسین
پلت بایندر
خاک گربه
بنتونیت دام
مکمل بافری
توکسین بایندر
اکسید منیزیم
بنتونیت
گروه ویوان
زرین خاک قاین
ویوان در شبکه های اجتماعی:
[button title=”سایر مقالات” link=”http://fa.en.vivan-co.com/category/articles/” target=”_blank” align=”center” icon=”icon-globe” icon_position=”right” color=”red” font_color=”#fff” size=”4″ full_width=”” class=”” download=”” rel=”” onclick=””]